Boże Narodzenia, a zwłaszcza Wigilia, to chyba najbardziej magiczne dni w cały roku. Są to także najbardziej rodzinne święta w ciągu roku. Zwłaszcza wieczerza wigilijna ma taki szczególny, uroczysty charakter. A wszystko to dzięki tradycyjni i zwyczajom.
Z głośników płyną kolędy i pastorałki. Światełka lampek odbijają się w bombkach na choince. Pod obrusem pachnie sianko. Puste miejsce czeka na niespodziewanego gościa. Odświętnie ubrani domownicy dzielą się opłatkiem. I razem zasiadają do wigilijnego stołu. Stołu, który zastawiony jest półmiskami z potrawami często szykowanymi tylko na tę właśnie wieczerzę. Nawet potrawy przygotowywane także na inne okazje w ten wyjątkowy wieczór smakują wyjątkowo.
Wg tradycji na Wigilijnym stole powinny pojawić się potrawy ze wszystkich plonów ziemi, aby przez cały następny rok ich na nim nie zabrakło. Tradycja nie jest jednak zgodna co do ilości wigilijnych potraw. Najpopularniejsza jest wersja z 12 potrawami, jednakże wg innych przekazów na wigilijnym stole powinno pojawić się 5, 7, 9, 11 lub 13 potraw. Do najczęściej wymienianych dań pośród potraw wigilijnych należą:
- barszcz czerwony,
- zupa grzybowa,
- pierogi z kapustą i grzybami,
- uszka do barszczu,
- postne krokiety,
- karp smażony,
- karp po żydowsku,
- ryba (karp) w galarecie,
- ryba po grecku,
- śledzie w różnej postaci,
- kapusta z grzybami,
- groch z kapustą,
- postne gołąbki,
- łamańce z makiem,
- kutia,
- makowce,
- pierniki i pierniczki,
- kompot z suszonych owoców.
W różnych regionach Polski na wigilijnym stole pojawiają się także bardziej charakterystyczne dla nich dania.
Region |
Charakterystyczne potrawy wigilijne |
Pomorze |
Zupa rybna, Różne potrawy ze śledzi (np. Śledzie po kaszubsku), Wędzone węgorze, Pierogi z farszem rybnym, Ciasta słodzone konfiturą z czerwonej róży |
Kaszuby |
Zupa rybna, Różne potrawy ze śledzi (np. Śledzie po kaszubsku), Wędzone węgorze, Pierogi z farszem rybnym, Ciasta słodzone konfiturą z czerwonej róży |
Śląsk |
Zupa grzybowa, Zupa migdałowa, Moczka, Makówki, Pierogi ruskie, Kapusta z grzybami, Kluski z ziemniaków lub jęczmienia, Babka drożdżowa z bakaliami |
Mazowsze |
Zupa grzybowa, Postny czerwony barszcz z uszkami, Karp w śmietanie, Karp w galarecie, Kluski z makiem, Panierowane i smażone suszone grzyby, Postny bigos, Kompot z suszu, Kutia, Makowce, Pierniki, Galaretki |
Wielkopolska |
Zupa grzybowa, Makiełki, Zupa z konopi, Groch z kapustą, Pierogi z grzybami, Grzyby suszone smażone na oleju, Szyszki z kaszy z bakaliami |
Małopolska |
Żurek, Kutia, Knysze, Pierogi ruskie, Pierogi z owocami |
Podkarpacie |
Zupa grzybowa, Kutia |
Warmia i Mazury |
Zupa owocowa, Barszcz, Śledzie w oleju, Pierogi z kapustą i grzybami |
Podlasie |
Postny barszcz z grzybami, Makiełki, Łazanki z makiem, Kutia, Kartacze (cepeliny) z grzybami, Kisiel z mąki owsianej, Kluski z makiem |
Góry i Podhale |
Bukty (kopytka), Moskole (podpłomyki z gotowanych ziemniaków), Kłóty (kapusta z ziemniakami), Postna kwaśnica |
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: http://www.benc.pl/czytelnia/771/wigilia-bozego-narodzenia-w-roznych-regionach-polski/ (16.12.2014), http://www.chwaszczyno.pl/archiwum-artykulow/37-artukuly-w-archiwum/199-tradycje-bozonarodzeniowe-w-roznych-regionach-polski.html (16.12.2014)
Jeśli szukacie przepisów na wigilijne i świąteczne dania, to dobrze trafiliście. Znajdziecie tu receptury na następujące przysmaki:
Więcej informacji o Wigilii i Bożym Narodzeniu znajdziecie m.in.:
- www.rynek.de - wigilijne potrawy z różnych regionów Poski (10.12.2014)
- wikipedia.org - Wigilia Bożego Narodzenia (10.12.2014)
- www.polishcenter.org - Wigilia (10.12.2014)
- www.bibliotekawszkole.pl (10.12.2014)
- pomarancza.blox.pl - Wieczerza wigilijna (10.12.2014)
- www.przepisy.rzeszow.pl - wigilijna kolacja (10.12.2014)